- Tài chính cá nhân – Phần 1: Quản lý tài chính hiệu quả
- Tài chính cá nhân – Phần 2: Tiết kiệm sớm – Tự do tài chính sớm
- Tìm hiểu F.I.R.E – Độc lập tài chính và Nghỉ hưu sớm
- 5 mẹo tài chính để học hỏi từ Gen Z
- 5 lời khuyên về cách quản lý tài chính hiệu quả hơn
Nội dung
Trào lưu F.I.R.E là gì?
FIRE, viết tắt của cụm từ Financial Independence, Retire Early” (tạm dịch là: Độc lập tài chính, nghỉ hưu sớm). Đây là khái niệm được bắt nguồn từ cuốn sách bán chạy nhất năm 1992 tại Mỹ cuốn Your Money or Your Life (Tiền của bạn hay cuộc sống của bạn) của Vicki Robin và Joe Dominguez.
Cuốn sách nêu ra vấn đề mối quan hệ của họ với tiều bạc và công việc. Lời khuyên rằng, chi tiêu ít đi thì sẽ làm việc ít hơn, giúp duy trì chất lượng cuộc sống của mỗi người.
FIRE là một trào lưu sống hướng tới mục tiêu làm chủ hoàn toàn về tài chính.
Mục tiêu này được thực hiện bằng cách tiết kiệm và đầu từ 50-70% thu nhập cho đến khi số tiền bạn có được (tiền mặt hoặc tiền trong quỹ đầu tư) bằng khoảng 25 lần số tiền tiêu dùng trong một năm. Khi đó, bạn đạt tới mức độc lập tài chính.
Nếu hàng năm bạn rút ra khoảng 4% số tiền đầu tư để sống, khối tài sản của bạn không vơi đi quá nhiều và tiếp tục sinh lãi cho những năm tiếp theo. Nói cách khác, bạn không cần thiết phải đi làm để có thu nhập nữa. FIRE vì thế tạo cơ hội nghỉ hưu sớm (ở độ tuổi 30s, 40s).
Ví dụ: Một năm bạn chi tiêu hết 96 triệu/năm (8 triệu/tháng). Vậy con số bạn cần đạt được để FIRE là: 96 triệu x 25 = 2 tỷ 400 triệu đồng.
Bản chất thật sự Độc lập tài chính và Về hưu sớm
F.I.R.E gồm có hai vế: (1) Độc lập tài chính và (2) Về hưu sớm. Nhiều người nghe thấy vế “về hưu sớm” (RE) là đã giãy nảy, kiểu “tôi không thể về hưu được!” nhưng thực sự vế “độc lập tài chính” (FI) mới là vế quan trọng. RE không dành cho tất cả mọi người, nhưng FI là cái mốc tài chính tuyệt vời mà ai cũng nên nhắm đến.
- Bạn không những không phụ thuộc vào bất cứ ai, mà còn không phụ thuộc vào công việc, khách hàng, không phải làm thêm bất cứ điều gì mà vẫn có đủ tiền chi trả cuộc sống hàng ngày. Đây là ý tưởng lớn nhất và táo bạo nhất của FI.
Độc lập tài chính có nghĩa là thoát khỏi sự phụ thuộc vào tiền bạc. Còn nghỉ hưu sớm không bó hẹp theo nghĩa là nghỉ hẳn và không làm việc. Nó chỉ đơn giản là bạn có lựa chọn nghỉ hoặc tiếp tục công việc hiện tại nhưng không còn lo lắng hay ràng buộc về vấn đề tiền bạc từ công việc đó nữa.
Thực tế, rất nhiều người trẻ có dự định sau khi đạt được FIRE vẫn tiếp tục đi làm những công việc theo đam mê, sở thích của họ.
Vì sao F.I.R.E không giành cho mọi người?
Ý tưởng của FIRE thực sự phá cách và vĩ mô; có thể nói, nó là sự khuyếch đại của quản lý tài chính cá nhân lên mức cao điểm.
Rất nhiều người đã và đang thành công với FIRE, kể cả trong giai đoạn hiện nay khi thị trường chứng khoán xuống thấp. Bởi vậy, FIRE khả thi.
Tuy nhiên, nó không dành cho tất cả mọi người vì không phải ai cũng có thể đầu tư 50-70% thu nhập; kể cả với thu nhập cao, điều này đòi hỏi khả năng tiết kiệm, hy sinh rất lớn.
Ngoài ra, nhiều người bằng lòng với công việc hiện tại, lĩnh lương và sống cuộc sống bình thường—những người này không cảm thấy có nhu cầu và không cần thiết để thực hiện FIRE. Nếu FIRE không dành cho bạn, bạn có thể tìm hiểu 7 bước quản lý tài chính một cách vi mô, bớt áp lực hơn.
Các bước thực hiện
FIRE xuất phát từ nước ngoài vì vậy để phù hợp với môi trường Việt Nam cần có sự điểu chỉnh một chút. Về cơ bản thì các bước không đổi. Có 5 bước để đạt được điều này:
Bước 1. Trả hết toàn bộ nợ nần
Trước khi đạt được tự do tài chính và nghỉ hưu sớm bạn cần trả hết toàn bộ số nợ nần.
Vay mượn ai thì tìm cách trả hết, tránh xa những khoản nợ lãi cao nó ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của bạn. Trả hết nợ để nhẹ gánh hơn, từ đó bạn có thể dễ dàng hơn trong việc tiết kiệm, đầu tư sinh lời. Càng trả sớm, càng nhanh đạt được mục tiêu Độc lập tài chính.
Bước 2. Tính toán con số FI của mình
Tiếp theo, hãy tính toán số tiền để bạn có thể đạt tự do tài chính. Nhớ công thức bên trên và áp dụng nhé.
Hãy thống kê số tiền cơ bản mà bạn cần chi tiêu trong một tháng và bạn có thể lấy con số này cộng thêm một chút để phù hợp với cuộc sống sau này chẳng hạn. Ví dụ bạn không thể sống mãi với 5 triệu/tháng đúng không? 10 năm sau bạn cần nhiều hơn để chi tiêu vì vật giá leo thang hoặc ốm đau bất chợt. Cứ tính dư ra một chút, không cần quá chi li.
Trường hợp bạn muốn sống dư giả thoải mái (thoả mãn nhu cầu du lịch hàng năm, mua đồ công nghệ, chi tiêu mua sắm) vậy thì chắc chắn bạn cần con số FIRE lớn hơn và có thể mất thời gian để đạt được nó.
Bước 3. Cắt giảm chi tiêu, tăng thêm thu nhập
Dù cho con số FI của bạn có là lean hay fat thì hầu như ai cũng cần cắt giảm chi tiêu mới có thể đạt được mức tiết kiệm 50-70% thu nhập để đầu tư.
Trên thực tế, rất nhiều người theo đuổi con đường FIRE đã chuyển nhà to sang nhà nhỏ, từ thành phố lớn về quê, sang nước phát triển sống… để giảm bớt tối đa chi phí. Nhiều người khác làm việc thêm, xin chuyển công việc lương cao hơn, buôn bán phụ việc chính… để tăng thêm thu nhập hàng tháng. Đây là cách duy nhất để những người bình thường – không con ông cháu cha, không trúng độc đắc, không quá tài năng – vẫn có thể độc lập tài chính.
Bước 4. Đầu tư nghiêm túc và kiên trì
Như đã viết, nếu để có thể đạt được FIRE trước tuổi 50, thậm chí trước tuổi 40, bạn cần đầu tư phần lớn thu nhập. Các kênh đầu tư phổ biến là:
- Đầu tư vào thị trường chứng khoán một cách lâu dài.
- Đầu tư vào thị trường bất động sản.
- Đầu tư góp vốn kinh doanh.
- Các hình thức đầu tư khác.
Bước 5. Tìm cho mình một sở thích để sẵn sàng “nghỉ hưu”
Giờ đây, bạn hoàn toàn có thể làm những điều bạn muốn mà không phải phụ thuộc vào tiền.
Khi còn đi làm, bạn sẽ rất muốn nghỉ ngơi và có thời gian rảnh nhưng khi nghỉ hưu rồi bạn có toàn bộ thời gian cho việc đó. Ban đầu sẽ thực sự vui sướng, nhưng thời gian sau bạn sẽ thấy buồn chán.
Vì vậy, việc chuẩn bị cho mình một kế hoạch khi này là rất cần thiết. Một sở thích, một kĩ năng, nơi bạn muốn đến,….Tất cả những điều bạn muốn làm mà trước đây bị hạn chế về thời gian thì bây giờ hãy vẽ chúng ra và bắt đầu lên kế hoạch cho chúng.